▼

FILMY I SERIALE

▼

STAR WARS: MROCZNE WIDMO

Gwiezdne wojny: Epizod I: Mroczne widmo (org. Star Wars: Episode I: The Phantom Menace) to amerykański film science-fiction z 1999 roku i pierwsza część trylogii prequeli, która opowiada historię przed klasyczną trylogią filmów Star Wars (1977 – 1983). Pozostałe części trylogii to Gwiezdne wojny: Epizod II: Atak klonów>> (2002) i Gwiezdne wojny: Epizod III: Zemsta Sithów (2005). Amerykańska premiera filmu odbyła się 16 maja 1999 roku, zaś do Polski film trafił 17 września 1999 roku. Reżyserią i napisaniem scenariusza zajął się George Lucas.
Dawno, dawno temu w odległej galaktyce….

STAR WARS

EPIZOD I

MROCZNE WIDMO

Republika Galaktyczna pogrążyła się w chaosie. Przedmiotem sporu jest opodatkowanie szlaków handlowych z peryferyjnymi układami gwiezdnymi.

W nadziei na szybkie rozwiązanie konfliktu chciwa Federacja Handlowa otoczyła niewielką planetę Naboo kordonem śmiercionośnych okrętów i odcięła ją od dostaw.

Podczas gdy Senat Republiki bez końca debatuje na temat niepokojących wydarzeń, Najwyższy Kanclerz prosi w tajemnicy dwóch rycerzy Jedi, obrońców pokoju i sprawiedliwości w galaktyce, aby pomogli rozstrzygnąć spór….

Fabuła:

Federacja Handlowa rozpoczęła blokadę planety Naboo. Mistrz zakonu Jedi – Qui-Gon Jinn i jego padawan, Obi-Wan Kenobi otrzymują nakaz rozwiązania konfliktu. Jednak Federacja zawarła przymierze z tajemniczym Darthem Sidiousem i otrzymuje od niego nakaz zamordowania Jedi. Ci jednak pokonują przeciwników. Lądują na Naboo, gdzie, uciekając przed wojskami Federacji Qui-Gon, ratują od śmierci Jar Jar Binksa – niezdarnego Gunganina skazanego na wygnanie. Ten prowadzi ich do swojego podwodnego plemienia, które Jedi mają nadzieję przekonać by współpracowali z innymi mieszkańcami planety i odparli Federację. Jednak Gunganie nie są pokojowo nastawieni, nie lubią przedstawicieli innych gatunków, którzy od lat okazywali im pogardę. Jedi wraz z Jar Jarem odpływają podarowanym przez Gungan statkiem. Zostają zaatakowani przez dwa morskie potwory, jednak oba zabija olbrzymi potwór Sando. Docierają do pałacu czternastoletniej królowej Naboo – Padmé Amidali, która dostawszy się do niewoli ma zostać zmuszona do podpisania paktu legalizującego inwazję. W porę zostaje jednak ewakuowana przez Jedi.

Niestety podczas ucieczki z planety ich statek kosmiczny został uszkodzony przez droidy. R2-D2 naprawił szkodę, jednak załoga zmuszona została do awaryjnego lądowania na pustynnej planecie Tatooine. Okazało się, iż potrzebna jest wymiana części w maszynie. Qui-Gon, Padmé, Jar Jar i ich droid naprawczy R2-D2 dotarli do kosmoportu Mos Espa, gdzie spotkali handlarza Watto. Jego dziesięcioletni niewolnik – Anakin Skywalker, zaprosił ich do swojego domu. Szybko zakochał się w królowej. Z kolei R2-D2 zaprzyjaźnił się z droidem chłopca – C-3PO. Qui-Gon wyczuł w chłopcu wielką Moc, tą samą, którą posiadają rycerze Jedi. Mistrz zbadał próbkę krwi młodego Anakina. Wyniki wykazały, że w krwi chłopca znajdują się midichloriany – mikrokomórki, które sprawiają, że ich posiadacz jest „wrażliwy na Moc” i może się nią posługiwać. Ich liczba w organizmie tego młodego niewolnika jest większa niż w organizmie najpotężniejszego mistrza Jedi – Yody. Gdy Jedi zapytał matkę Skywalkera – Shmi Skywalker, kto jest ojcem chłopca – ta odpowiedziała, że nie było żadnego ojca. Jak się później okazało – to nie żaden mężczyzna począł Anakina, lecz zrobiły to wcześniej wspomniane midichloriany. Qui-Gon wpadł na pomysł, by przedstawić chłopaka Radzie Jedi. Wpierw należało jednak naprawić statek, na co załoga nie miała pieniędzy. Skywalker zaoferował pomoc – ma zamiar ukończyć budowę swojego pojazdu i wystąpić w kosmicznym wyścigu, w którym dozwolone są wszystkie nieczyste zagrania, a nagrodą jest wielka kwota. Qui-Gon zakłada się z Watto, że chłopiec wygra wyścig a ten w zamian zwróci mu wolność. Ku zaskoczeniu wszystkich Anakin wygrywa wyścig (w tej scenie pojawiają się także Huttyjski gangster Jabba oraz Tuskeni) eliminując swojego najgroźniejszego rywala, będącego faworytem, wyjątkowo nieuczciwego Duga Sebulbę.

Anakinowi zostaje zwrócona wolność, jednak musi zostawić na planecie matkę. Przy odlocie z planety Qui-Gon zostaje zaatakowany przez Mrocznego Jedi – Dartha Maula ucznia Dartha Sidiousa, udaje mu się jednak uciec. Jedi zabierają chłopca na planetę Coruscant, gdzie przedstawiają go Radzie. Członkowie Rady m.in. Mistrz Yoda i Mace Windu jednak nie zgadzają się na szkolenie chłopca. Za argument podają, iż nie jest już wystarczająco młody, by rozpocząć szkolenie – zasady nie pozwalają bowiem na szkolenie kogoś, kto ma więcej niż pięć lat. Dodatkowo Yoda wyczuwa w Anakinie strach, będący skutkiem rozstania z matką, który może przeciągnąć go na Ciemną Stronę Mocy. Qui-Gon oferuje, iż może sam przyjąć go na szkolenie oraz oświadcza Radzie, że Obi-Wan może już przejść próby Jedi.
Znalezione obrazy dla zapytania Star Wars: Mroczne widmo zwiastun
Qui-Gon wraz z Obi-Wanem, Jar Jarem, Padmé i Anakinem udają się na Naboo, gdzie królowa pokornie prosi o przymierze Gungan. Ci zgadzają się. W zamian za pojednanie Gungan i poddanych Amidali, Jar Jar zostaje mianowany Generałem. Armia Gungańska toczy bitwę z Droidami, podczas gdy mała grupa dywersyjna złożona z Jedi, Królowej, kilku jej służących i Anakina wdziera się do pałacu, gdzie mają pojmać wicekróla federacji. Na drodze staje im Darth Maul, którym Qui-Gon i Obi-Wan postanawiają się zająć. Młody Anakin oddziela się od grupy, zasiada za sterami myśliwca „N-1” i niszczy stację dowodzenia droidów, co przeważa nad przebiegiem bitwy, ponieważ wszystkie droidy zostają wyłączone. Wicekról zostaje pojmany, a w tym samym czasie Qui-Gon Jinn i Obi-Wan Kenobi staczają walkę na miecze świetlne z Darthem Maulem. Po chwili Kenobi zostaje odłączony od swojego mistrza i zmuszony jest obserwować jak wróg przebija ciało mistrza mieczem świetlnym. Młody Obi-Wan powraca do walki, ale Maul zrzuca go do otchłani. Kenobi traci miecz i desperacko chwyta się stromej ściany. Po chwili wyskakuje z otchłani, za pomocą mocy chwytając w locie miecz swego mistrza i po krótkiej walce zabija przeciwnika. Przed śmiercią Qui-Gon prosi Obi-Wana, by wyszkolił Anakina na rycerza Jedi. Rada spełnia jego ostatnią prośbę. Odbywa się pogrzeb Qui-Gona, w którym uczestniczą m.in. Rada Jedi, Obi-Wan, Anakin, Amidala i Palpatine. Wszyscy dowiadują się o nowym zagrożeniu – Sithach, którzy jak sądzili, dawno wyginęli. Senator Palpatine został wybrany na nowego Wielkiego Kanclerza Republiki. Amidala zostaje wybrana senatorem na jego miejsce. Obi-Wan Kenobi uzyskuje status rycerza Jedi. Wszystko kończy się uroczystą paradą w sercu stolicy Naboo, z okazji zwycięstwa i pojednania z rdzennym ludem planety – Gunganami. (Źródło: Wikipedia)

Chronologia:

Mroczne widmo jest pierwszym filmem trylogii prequeli, którego akcja toczy się około 32 lata przed Nową nadzieją (BBY – przed bitwą o Yavin). Liczne postacie z Epizodów IV – VI pojawiają się ponownie w Epizodzie I, czasami odgrywani przez tych samych aktorów, co w klasycznej trylogii (1977 – 1983).
Rok
Film/serial
32 BBY* (0)
22 BBY (10)
22-19 BBY (10-13)
19 BBY (13)
13/10 BBY (19/22)
5-0 BBY (27-32)
13/0 BBY (19/32)
0 BBY (32)
3 ABY** (35)
4 ABY (36)
7 ABY (39)
34 ABY (66)
Star Wars: Ruchu Oporu
34 ABY (66)
Gwiezdne wojny: Przebudzenie Mocy
34 ABY (66)
35 ABY (67)
Gwiezdne wojny: Skywalker. odrodzenie
* BBY – Before Battle of Yavin – przed bitwą o Yavin
** ABY – After Battle of Yavin – po bitwie o Yavin
W nawiasach podano rok po Mrocznym widmie, w którym wydarzenia uznaje się za rok 0
Filmy zaznaczone na czerwono mają przygotowane specjalne podstrony, zachęcamy do zapoznania się z nimi.

Główni bohaterowie:

- Qui-Gon Jinn (Liam Neeson): mądry, ale uparty mistrz Jedi i mentor Obi-Wana Kenobiego. Qui-Gon nigdy nie został przyjęty do Rady z powodu swojego egoizmu i ciągłego sprzeciwu wobec decyzji Rady Jedi. Mocno wierzy w stare proroctwo Jedi i widzi w Anakinie Wybrańca.
- Obi-Wan Kenobi (Ewan McGregor): padawan, uczeń Qui-Gon Jinna. Ma wielki szacunek dla swojego mistrza i zasad Jedi, jednak często wątpi w ostateczne decyzje swojego mistrza.
- Padmé Amidala (Natalie Portman): czternastoletnia królowa Naboo. Jej celem jest ochrona swojego królestwa przed Federacją Handlową.
- Anakin Skywalker (Jake Lloyd): jest niewolnikiem na pustynnej planecie Tatooine. Jest dobrym pilotem i technikiem. Moc jest bardzo silna w Anakinie.
- Sheev Palpatine / Darth Sidious (Ian McDiarmid): senator z Naboo, a później kanclerz Republiki.
- Darth Maul (Ray Park): Zabrak i lord Sithów.
- Jar Jar Binks (Ahmed Best): to Gungan, który poprzez swój niezręczny sposób, zawsze umieszcza innych w niezręcznych sytuacjach sytuacjach.
- R2-D2 (Kenny Baker): droid astromechaniczny, który służy Królestwu Naboo.
- C-3PO (Anthony Daniels): humanoidalny droid protokolarny, który kontroluje ponad 6 milionów form komunikacji. Został zbudowany przez Anakina Skywalkera.

Postacie poboczne:

- Shmi Skywalker (Pernilla August): matka Anakina Skywalkera. Żyje jako niewolnica na pustynnej planecie Tatooine, gdzie samotnie wychowywała Anakina.
- Yoda (Frank Oz): 874-letni mistrz Jedi. Razem z Macem Windu i Ki-Adi-Mundim są najważniejszymi członkami Rady Jedi.
- Mace Windu (Samuel L. Jackson): mistrz Jedi i członek Rady Jedi.
- Quarsh Panaka (Hugh Quarshie): kapitan i przywódca żołnierzy bezpieczeństwa Królestwa Naboo. Służy Królowej Amidali jako jej ochroniarz.
- Nute Gunray (Silas Carson): Neimoidian i wicekról Federacji Handlowej. Zawarł kontrakt z Sidiousem i zajął planetę Naboo.
- Rugor Nass (Silas Carson): władca podwodnego miasta Otoh Gunga na planecie Naboo i przywódca żyjących tam ludzi, Gungan. Wygnał Jar Jar Binksa za jego niezdarność.
- Finis Valorum (Terence Stamp): Najwyższy Kanclerz Republiki Galaktycznej, Amidala zgłosiła wotum nieufności, które usunęło Valoruma ze stanowiska. Jego miejsce zajął Sheev Palpatine.
- Jabba Desilijic Tiure, znany jako Jabba (the) Hutt: przywódca organizacji przestępczej działającej na pustynnej planecie Tatooine.
Znalezione obrazy dla zapytania Star Wars: Mroczne widmo

Ciekawostki:

- w epizodzie I pojawiają się niektóre postacie z filmów z klasycznej trylogii: droidy C-3PO (jeszcze bez złotej obudowy) i R2-D2, mistrz Jedi Yoda, Jabba z jego sługą Bib Fortuną, jeszcze młody Obi-Wana Kenobi i Anakin Skywalker, a także Imperator Palpatine, tutaj znany jeszcze jako senator z Naboo
- postać Jar Jar Binksa wydawało się wielu fanom poprzednich filmów Star Wars zbyt dziecinna i niezgrabna i wywołał silniejszą falę krytyki niż Ewoki z Powrotu Jedi. Lucas odpowiedział na ostrą krytykę, ponieważ postać w dwóch następnych częściach bardzo rzadko pojawia się na ekranie
- dialogi dla C-3PO na pierwszym spotkaniu z R2-D2 zostały napisane przez Carrie Fisher. Fisher nie była wspomniana w napisach
- do znajomych Anakina na Tatooine należy chłopiec o imieniu Wald, który należy do tej samej rasy (Rodian), co łowca nagród Greedo z Epizodu IV. W wyciętej z ostatecznej wersji sceny filmowej, Anakin walczy z innym Rodianinem, którego Wald nazywa Greedo i ostrzega go, że może źle skończyć (co dzieje się w Epizodzie IV)
- w jednej ze scen w Senacie Galaktycznym kilka E.T. pojawia się na jednej z platform w tle. George Lucas podziękował w ten sposób Stevenowi Spielbergowi za jego hołd dla Gwiezdnych wojen w filmie fabularnym E.T.
- Keira Knightley odgrywa niewielką rolę jako Sabé, Sofia Coppola jako Saché, obie dworki królowej Amidali. Wygląd Knightley był początkowo utrzymywany w tajemnicy, aby sprawiać wrażenie, że Natalie Portman rzeczywiście grała podwójną królową
- konstrukcja statków kontrolujących droidy, za pomocą których Federacja Handlowa blokuje planetę Naboo, inspirowana jest starożytnym portem wojennym Kartaginy. Podobnie jak kartagińskie okręty wojenne zostały ukryte w porcie wojennym, tak samo statki kontrolujące droidy służyły do ukrycia machiny wojennej Federacji Handlowej
- pod koniec napisów końcowych można usłyszeć charakterystyczne oddychanie Dartha Vadera, które pojawia się przez chwilę na całkowicie czarnym ekranie
- w 2001 roku pojawiła się powieść autorstwa Jamesa Luceno pt: Maska kłamstw (Legendy), która opowiada historię przed Epizodem I
- autor Dave Wolverton (pierwszy tom) i autorka Jude Watson napisali także książkową serię Jedi Apprentice (Legendy), której akcja rozgrywa się kilka lat przed Epizodem I. Część fabuły z tych książek to wyjaśnienie, w jaki sposób młody Jedi Obi-Wan Kenobi stał się padawanem mistrza Qui-Gon Jinna, jak był kształcony na Jedi i jak dowiaduje się, co to znaczy być Jedi.

Rożne wersje:

To co jest nam już znane z innych filmów Star Wars, ten Epizod również przeszedł kilka zmian. Wersja kinowa, która ukazała się w 1999 roku, pojawiła się na całym świecie na kasetach VHS i wyłącznie w Japonii na dyskach laserowych. W przypadku wydania na DVD dodano kilka scen, szczególnie podczas wyścigu, ale także po przybyciu na Coruscant. Wraz z wydaniem wersji Blu-ray pod koniec 2011 roku, wprowadzono dalsze zmiany. Najbardziej rzucającą się w oczy zmianą jest zastąpienie Yody, pierwotnie postać małego, zielonego mistrza odgrywana była przez lalkę, zaś w nowej wersji odgrywana jest animacją komputerową.
Znalezione obrazy dla zapytania Star Wars: Mroczne widmo
W lutym 2012 roku film został przekształcony w 3D i powrócił ponownie do kin. Światowa premiera wersji 3D odbywała się od 8 do 10 lutego 2012 roku. Odnowione wydanie kinowe nie przyniosło jednak nowych scen.

Oryginalna wersja kinowa z 1999 roku jest dostępna tylko na kasetach VHS i dyskach laserowych i nigdy nie była emitowana w telewizji.

Muzyka:

Muzyka filmowa została napisana przez amerykańskiego kompozytora Johna Williamsa, który był również odpowiedzialny za muzykę do oryginalnej trylogii Gwiezdnych wojen. Williams napisał także muzykę do m.in. Indiana Jones i Listy Schindlera.

Tematy, których używał Williams, były niemal całkowicie nowe i niewiele miały wspólnego z kompozycjami ze starych filmów Star Wars. W niektórych miejscach można jednak usłyszeć znane utwory, co jest najbardziej widoczne na początku z głównym motywem Star Wars (Star Wars Main Title). Mroczne widmo zawiera motywy przewodnie, takie jak motyw Anakina (Anakin’s Theme), gdzie Williams wykorzystał fragmenty Marszu Imperialnego z Epizodu V lub motywy dla armii droidów. Utwór Duel of the Fates, który dominuje w finale filmu, został ponownie wykorzystany w dwóch następnych częściach i otrzymał dodatkowy teledysk na DVD.

Odbiór filmu:

Film Star Wars: Epizod I: Mroczne widmo był szczególnie wyczekiwaną produkcją w 1999 roku, ponieważ po 16 latach od premiery Powrotu Jedi na ekranach kin miał zagościć nowy film Star Wars. Reakcje krytyków i fanów były raczej mieszane.

Portal Metacritic przyznał Mrocznemu widmu ocenę 51%, co przemawia za ogólnie niejednoznacznymi recenzjami. Jest 15 pozytywnych recenzji w porównaniu do sześciu negatywnych. Na podobnym portalu, Rotten Tomatoes, 57% z zaledwie 200 zarejestrowanych recenzji oceniono jako pozytywne.

W 1999 roku Roger Ebert wyraził się wyjątkowo pozytywnie w Chicago Sun-Times. "Gdyby to był pierwszy film o Gwiezdnych wojnach, Mroczne widmo byłoby świętowane jako przełomowy obraz" - powiedział krytyk. Sam film zasługuje na tytuł kamienia milowego w rozwoju technologii animacji.

Wyniki finansowe:

Gwiezdne wojny: Epizod I: Mroczne widmo zebrał w 1999 roku na całym świecie około 924 milionów dolarów. Z czego około 431 milionów dolarów w USA i około 4,7 milinów dolarów w Polsce. Dla porównania film Przebudzenie Mocy zebrał z polskich kin 16,7 miliona dolarów. Koszt produkcji wyniósł 115 milionów dolarów. Film był najbardziej udanym finansowo epizodem z sagi Gwiezdnych wojen aż do roku 2015, kiedy to został zastąpiony przez Gwiezdne wojny: Przebudzenie Mocy (wynik światowy 2,06 miliarda dolarów). Ponadto film Mroczne widmo w roku jego premiery był szóstym najbardziej dochodowym filmem w Stanach Zjednoczonych i jedenastym na świecie.

W lutym 2012 roku Gwiezdne wojny: Epizod I: Mroczne widmo ponownie pojawił się w kinach na całym świecie. Była to wersja konwertowana do 3D, która zawierała nowe sceny z wydania Blu-Ray z 2011 roku. Ogólnie rzecz biorąc, reedycja 3D przyniosła około 103 miliony dolarów zysku.

Całkowity wynik finansowy Mrocznego widma (wliczając w to wersje 2D i 3D) daje nam światowy wynik na poziomie ponad 1 mld USD. Tę granicę wcześniej osiągnęło dziesięć innych filmów (obecnie tę granicę przekroczyło 36 filmów). Obecnie Mroczne widmo znajduje się na 32. miejscu najbardziej dochodowych filmów wszech czasów (stan na 9 stycznia 2019). Film zajmuje także czwarte miejsce wśród najbardziej dochodowych filmów Star Wars na całym świecie (stan na 9 stycznia 2019) ustępując miejsca takim filmom jak Przebudzenie Mocy, Ostatni Jedi i Łotr 1. Ogólnym wynik finansowy Mrocznego widma wynosi obecnie 1,027 mld dolarów.

W styczniu 2013 roku Lucasfilm ogłosił, że na razie wstrzymuje konwersje 3D pozostałych pięciu filmów. Powodem było to, że firma chciała się skupić się na rozwoju nowego filmu: Gwiezdne wojny: Przebudzenie Mocy.

Kontynuacje:

Mroczne widmo jest pierwszą częścią trylogii prequeli. Kontynuacja filmu ukazała się 3 lata później wraz z Atakiem klonów>>. Finał trylogii prequeli miał miejsce w 2005 roku wraz z filmem Zemsta Sithów.

Polecana literatura:

- Patricia C. Wrede: Episode I: The Phantom Menace – Junior Novel (brak polskiego wydania)
- Henry Gilroy: Część 1: Mroczne widmo (wyd. Egmont, wrzesień 1999)
- David West Reynolds: Część 1: Słownik obrazkowy (wyd. Egmont, listopad 1999)
- Jason Fry, David West Reynolds: Mroczne widmo: Nowy słownik ilustrowany (wyd. Egmont, luty 2012)
- David West Reynolds: Część 1: Niesamowite przekroje (wyd. Egmont, wrzesień 1999)
- Mroczne widmo: Album (wyd. Amber, maj 2000)
- Mroczne widmo: Jak powstawał film? (wyd. Amber, wrzesień 1999)

Jeszcze więcej Mrocznego widma:

1 komentarz:

Podziel się z nami swoją opinią na temat wpisu!

Niech Moc będzie z Tobą!