FILMY I SERIALE

piątek, 28 listopada 2025

📚 Star Wars. Powrót Jedi: Z pewnego punktu widzenia | recenzja antologii opowiadań

Star Wars. Powrót Jedi: Z pewnego punktu widzenia  to kolejna odsłona kultowej serii antologii, która od 2017 roku pokazuje klasyczne filmy z Gwiezdnych Wojen z zupełnie nowych stron. Ponieważ film Powrót Jedi świętował swoje czterdziestolecie, również dostał swoje jubileuszowe wydanie w papierowej formie i to wyjątkowo udane. W książce znalazło się 40 opowiadań napisanych przez 40 autorów, które prezentują wydarzenia z filmu z zupełnie innych, często bardzo zaskakujących perspektyw.
Opis dostarczony przez wydawnictwo:
Dawno, dawno temu w odległej galaktyce....

CZTERDZIEŚCI LAT. CZTERDZIEŚCI OPOWIADAŃ.

25 maja 1983 roku z chwilą premiery Powrotu Jedi, Gwiezdne Wojny scementowały własne dziedzictwo jako najwspanialsza franczyza filmowa wszech czasów. By uczcić czterdziestą rocznicę filmu, czterdziestu autorów odtworzyło ikoniczne sceny z perspektywy postaci drugo- i trzecioplanowych: od bohaterów i złoczyńców po droidy i przeróżne istoty. Antologia Z pewnego punktu widzenia. Powrót Jedi zawiera teksty bestsellerowych autorów i trendsetterów:
  • OLIVIE BLAKE zapewnia mrożący krew w żyłach wgląd w umysł Imperatora Palpatine'a.
  • SALADIN AHMED przytacza tragiczną historię opiekuna rankora.
  • CHARLIE JANE ANDERS przygląda się życiu i czasom Sarlacca.
  • FRAN WILDE ujawnia tajną misję Mon Mothmy, by ocalić Sojusz Rebeliantów.
  • MARY KENNEY przedstawia starania Ewoka Wicketa, by przeżyć jeden spokojny dzień na leśnym księżycu Endora.
  • Anakin Skywalker jednoczy się z Mocą w porywającej opowieści MIKE'A CHENA.
A także liczne inne prześmieszne, wzruszające i cudowne historie spod piór następujących autorów:
Toma Anglebergera, K Arsenault Rivery, Kristin Baver, Akemi Dawn Bowman, Emmy Mieko Candon, Olivii Chadhy, Glorii Chao, Adama Christophera, Paula Crilleya, Amal El-Mohtar, M. K. England, Jasona Frya, Adama Lance’a Garcii, Lamara Gilesa, Maxa Gladstone’a, Thei Guanzon, Ali Hazelwood, Patricii A. Jackson, Alexa Jenningsa, Jarretta J. Krosoczki, Sarah Kuhn, Danny Lore, Sarah Glenn Marsh, Kwamego Mbalii, Marieke Nijkamp, Danielle Paige, Laury Pohl, Dany Schwartz, Tary Sim, Phila Szostaka, Suzanne Walker, Hannah Whitten, Seana Williamsa i Alyssy Wong.
Tak jak w poprzednich częściach cyklu, także tutaj do głosu dochodzą bohaterowie, których w filmie widzieliśmy jedynie w tle. Tym razem możemy zajrzeć w myśli tancerek, muzyków i służby z pałacu Jabby, imperialnych szturmowców, zwiadowców i oficerów, pilotów Rebelii, przeróżnych Ewoków, a nawet… samego Sarlacca czy potwora z Dagobah. Nie zabrakło też kilku największych ikon – Dartha Vadera i Imperatora, których ostatnie chwile na Gwieździe Śmierci wybrzmiewają tu z nową siłą.

Ogromną zaletą tego formatu jest różnorodność, zarówno stylistyczna, jak i gatunkowa. W tomie znajdziemy wszystko: poruszający romans autorstwa M.K. England, mroczny survival horror Alyssy Wong, przejmującą psychologiczną historię od Emmy Mieko Candon, czy pełną humoru parodię Toma Anglebergera. Poniżej prezentuję pięć opowiadań, które szczególnie zapadły mi w pamięć.


1. Wilcze sidła - Alyssa Wong
Sceny z Ewokami w filmie bywają zabawne. Jednak z perspektywy porwanego szturmowca, obserwującego, jak jego koledzy znikają jeden po drugim, nie ma tu nic śmiesznego. Wong tworzy brutalny, duszny thriller o walce o przetrwanie, pełen traumy, głodu, halucynacji i desperacji. To historia zmieniająca sposób patrzenia na Ewoki… i cały film.

2. Bracia - Mike Chen
Tuż po ostatnim oddechu Anakina Skywalkera jego historia nie dobiega końca. Po drugiej stronie czeka na niego Obi-Wan, który jest gotów udzielić jeszcze jednej lekcji.

Mike Chen w niezwykle czuły sposób nawiązuje do swojej powieści Bracia, ponownie budując piękną dynamikę między mistrzem a uczniem. To ciepła, emocjonalna historia, która nadaje scenie na Endorze nowego znaczenia.

3. Między nami szturmowcami - Laura Pohl
Z perspektywy szturmowca życie w Imperium to absurd goniący absurd. Brak żołdu, brak amunicji, brak… kawy.

Pohl tworzy komedię w stylu „realnego absurdu”, ukazując codzienny chaos w szeregach Imperium. To przewrotne, zabawne i bardzo ludzkie spojrzenie na tych zawsze anonimowych wojowników.

4. Gęba mi się nie zamyka - Jane Anders
Co, jeśli Sarlacc wcale nie jest krwiożerczym potworem, a jedynie… sfrustrowanym, pokojowo nastawionym weganinem, któremu nieustannie wrzuca się ludzi do paszczy?

Anders prezentuje absolutnie odjechany humor, odwracając filmowe sceny do góry nogami. Przy okazji wyjaśnia nawet, jak to możliwe, że Boba Fett uciekł tak szybko.

5. Boska (?) interwencja - Paul Crilley
Ewoki to nie tylko mały, uroczy miś z bajki. Crilley pokazuje ich jako społeczeństwo z własnymi sporami politycznymi, religijnymi i pokoleniowymi. Wprowadzenie tajemniczej „złotej istoty” (C-3PO) wcale sytuacji nie ułatwia. To zaskakująco dojrzała i wielowymiarowa opowieść.

Dodatkowe uwagi
Również w tym tomie znalazłoby się oczywiście o wiele więcej opowiadań, o których chętnie bym wspomniał. Na przykład opowiadanie Protokół końcowy autorstwa Hannah Whitten, które rozwija całą historię wokół drobnej pomyłki filmowej, opowiadając o obdarzonej Mocą szturmowczyni. Albo Straceńczy lot popiółaniołów Marieke Nijkamp, w którym śledzimy drogę pilota A-Winga, od osoby chcącej trzymać się z daleka od wszystkiego, po kogoś gotowego umrzeć za sprawę Rebelii. Albo Ballada o Nancie Sarah Kuhn, przedstawiające dramatyczne losy Ewoka, którego pasją jest dokumentowanie historii własnego plemienia.

Niektóre z opowiadań nawiązują do siebie nawzajem lub do innych dzieł literackich, takich jak crossover Wojna łowców nagród czy komiksy o Darthcie Vaderze. Dzięki temu wiele historii wydaje się dobrze osadzonych w kanonie. Mimo to status kanoniczny opowiadań z tej serii, z założenia przedstawiających „pewny punkt widzenia”, należy traktować z ostrożnością. W przypadku części historii, jak choćby skargi Sarlacca czy parodystycznego dialogu Whillów autorstwa Toma Anglebergera, jest to samo przez się oczywiste. Jednak również inne historie mogą okazać się nie w pełni kanoniczne.

Wkradło się także kilka drobnych błędów ciągłości, zwłaszcza między historiami o Ewokach. Pojawiają się różne określenia, jakimi Ewoki nazywają szturmowców i rebeliantów. W jednej opowieści bohaterowie wciąż naiwnie badają, czego mogą chcieć przybysze na Endorze, podczas gdy w innych wspomina się o uciekinierze, ostatnim ocalałym z plemienia zniszczonego przez Imperium, który został przyjęty do wioski, a Ewoki doskonale zdają sobie sprawę z grożącego im niebezpieczeństwa. Są to jednak tylko drobne nieścisłości, które nie wpływają negatywnie na przyjemność z lektury.

Bardziej przeszkadzało mi natomiast to, że tak wiele stron poświęcono wątkom związanym z pałacem Jabby. Spośród czterdziestu opowiadań aż dziesięć (!) rozgrywa się na Tatooine, czyli dokładnie jedna czwarta książki. A że ta część znajduje się na jej początku, sprawiło to, że ciężko było mi się na starcie wciągnąć. Historie o kolejnych członkach personelu pałacu Jabby w większości do mnie nie przemawiały. Być może to kwestia gustu lub tego, że mało interesują mnie te postacie. Uważam też, że wiele z nich jest przewidywalnych, powtarzalnych i nie proponuje szczególnie świeżego spojrzenia.

To, że najmniej angażujący fragment tomu umieszczono na samym początku, w przeciwieństwie do tomu o Epizodzie IV, gdzie słabsza część kantyniana znajdowała się w środku, lub tomu o Epizodzie V, gdzie końcowe historie z Miasta w Chmurach również nie były najmocniejsze, nie jest oczywiście winą autorów, bo struktura książki musi odzwierciedlać strukturę filmu. Jednak moim zdaniem można było zadbać o to, by ten segment z wieloma epizodycznymi postaciami nie zajmował aż tyle miejsca. Wielokrotne zatrzymywanie się na jednej lokacji po prostu męczy. Ale może macie zupełnie inne odczucia i wręcz nie mogliście się nasycić pałacem Jabby? Koniecznie podzielcie się opiniami w komentarzach.

Z pewnego punktu widzenia: Powrót Jedi to mimo wszystko ponownie barwna mieszanka różnorodnych postaci, spojrzeń i gatunków, z jakiej słynie ta seria. Książka bawi, wzrusza i wciąga, świetnie celebrując czterdziestolecie filmu. Jedyny większy minus dla mnie, to zbyt długi i mało interesujący segment o Jabbie, ale mimo wszystko książka dostaje ode mnie zdecydowaną rekomendację!

Dziękuję wydawnictwu Olesiejuk za przekazanie egzemplarza recenzenckiego.

Szczegóły wydania:
Tytuł: Star Wars: Powrót Jedi: Z pewnego punktu widzenia
Tytuł oryginalny: Star Wars: Return of the Jedi: From A Certain Point of View
Autor: opracowanie zbiorowe
Tłumaczenie: Krzysztof Kietzman
Wydawnictwo: Olesiejuk
Data premiery: 24 września 2025
Liczba stron: 640
Oprawa: miękka ze skrzydełkami
Cena: 59,99 PLN

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Podziel się z nami swoją opinią na temat wpisu!

Niech Moc będzie z Tobą!